[ad_1]
आम आदमी पार्टी (AAP) आणि काँग्रेस यांच्यातील कथित युती नुकत्याच संपलेल्या हरियाणा निवडणुकीत दोन्ही पक्षांचा पराभव वाचवू शकली नसती, अधिकृत आकडेवारीचे विश्लेषण दर्शवते. भाजपविरुद्धच्या लढाईत ‘आप’ने जुन्या जुन्या पक्षाच्या भवितव्यावर परिणाम केल्याचे दिसत असले तरी, सखोल नजर टाकल्यास वेगळी कहाणी सांगते.
काँग्रेसने हरियाणात 37 जागा जिंकल्या, बहुमताच्या आकड्यापेक्षा नऊ कमी. अरविंद केजरीवाल यांच्या पक्षाला गेलेली सर्व मते काँग्रेसला मिळाली असती, असे मानल्यास केवळ चार जागांवर असलेल्या ग्रँड ओल्ड पार्टीचे भवितव्य वेगळे असते, असे न्यूज18ने केलेल्या विश्लेषणातून दिसून येते.
भाजपने स्पष्ट बहुमताला आरामात स्पर्श केला आणि राज्यात 48 जागांसह तिसऱ्यांदा स्वबळावर सरकार स्थापन करू शकले. त्यांना 55.48 लाख मते आणि 39.94 टक्के मते मिळाली. 54.30 लाख मते आणि 39.09 टक्के मतांसह काँग्रेस थोडी मागे होती. ‘आप’ला राज्यात एकही जागा जिंकता आली नाही पण 2.48 लाख मते आणि एकूण मतांच्या 1.79 टक्के.
काँग्रेस आणि आपची एकत्रित मते 56.78 लाख आहेत आणि वादाच्या फायद्यासाठी असे म्हणता येईल की दोन्ही पक्षांनी हातमिळवणी केली असती तर त्यांनी भाजपला मागे टाकले असते. परंतु, जमिनीवर, मते 90 जागांवर विभागली गेली आहेत आणि चार जागा वगळता निकालांवर कोणताही परिणाम करत नाहीत.
त्याऐवजी ‘आप’ला गेलेली सर्व मते काँग्रेसला गेली असती, तर नंतरच्या पक्षाला असंध, उचाना कलान, रानिया आणि डबवली जिंकता आले असते कारण ‘आप’ला मिळालेली मते काँग्रेसच्या नुकसानीच्या फरकापेक्षा जास्त होती. यापैकी दोन जागा इंडियन नॅशनल लोक दल (INLD) आणि दोन जागा भाजपने जिंकल्या.
असंधमध्ये, AAP ला 4,290 मते मिळाली तर भाजपच्या विजयाचे अंतर फक्त 2,306 इतके होते. विशेष म्हणजे, लोकसभेतील काँग्रेसच्या मित्रपक्ष राष्ट्रवादी काँग्रेस-शरदचंद्र पवार यांना मिळालेली मते जरी काँग्रेसला मिळाली असती, तरी पक्षाने जागा जिंकली असती. महाराष्ट्रस्थित पक्षाला असंधमध्ये 4,218 मते मिळाली. काँग्रेसला ५२,४५५ मते मिळाली तर भाजपला ५४,७६१ मते मिळाली.
उचाना कलानमध्ये भाजप अवघ्या 32 मतांनी विजयी झाला. पक्षाच्या 48,968 मतांविरुद्ध, काँग्रेसला 48,936 मते मिळाली, तर आपला मतदारसंघात 2,495 मते मिळाली.
रैनामध्ये, INLD च्या विजयाचे अंतर 4,191 होते तर AAP ला 4,697 मते मिळाली. INLD च्या 43,914 मतांच्या विरुद्ध काँग्रेसला 39,723 मते मिळाली. INLD ने जिंकलेली दुसरी जागा डबवली होती. विजयाचे अंतर 610 मतांचे होते तर AAP ला 6,606 मते मिळाली. काँग्रेसने 55,464 मते जिंकली आणि दुसऱ्या क्रमांकावर राहिला तर INLD 56,074 मते घेऊन जागा सोडली.
या चार जागा सोडल्या तर निकालावर युतीचा फारसा परिणाम होऊ शकला नाही. अशा काही जागा होत्या जिथे AAP ला चांगली मते मिळाली पण निकालांवर परिणाम करण्यासाठी पुरेशा नाहीत. दादरीप्रमाणेच भाजपने 1,957 मतांच्या फरकाने विजय मिळवला आणि काँग्रेस दुसऱ्या स्थानावर आहे. येथे ‘आप’ला 1,339 मते मिळाली.
AAP ने जगाधरी जागेवर 43,813 मते मिळविली – राज्यातील त्यांच्या उमेदवारांमध्ये सर्वाधिक – परंतु भाजपने जागा गमावल्याने काँग्रेस विजयी झाली. 90 पैकी एकाही जागेवर ‘आप’ दुसऱ्या स्थानावर नाही. राज्यभरात 45 जागांवर काँग्रेस दुसऱ्या स्थानावर आहे.
पक्षांची कामगिरी सुधारली
2019 मध्ये, AAP ने 46 जागांवर निवडणूक लढवली आणि एकूण 59,839 मते मिळाली. त्यातील सर्व उमेदवारांचे डिपॉझिट गमवावे लागले. यावेळी पक्षाने 90 पैकी 88 जागांवर निवडणूक लढवली असून जगाधरी वगळता सर्व 87 उमेदवारांचे डिपॉझिट गमवावे लागले आहे. त्यांना 2.48 लाख मते आणि एकूण मतांच्या 1.79 टक्के मते मिळाली.
पुढे, हरियाणात 2014 मध्ये पहिल्यांदा सत्तेवर आलेल्या भाजपसाठी, 2024 चे निकाल हे राज्यातील सर्वाधिक जागांसह आणि सर्वाधिक मताधिक्क्यांसह आतापर्यंतची सर्वोत्तम कामगिरी होती. 2000 मध्ये सहा, 2005 मध्ये दोन, 2009 मध्ये चार, 2014 मध्ये 47 आणि 2019 मध्ये 40 जागा मिळाल्या.
विशेष म्हणजे काँग्रेससाठीही गेल्या तीन निवडणुकांमधील ही सर्वोत्तम कामगिरी होती.
काँग्रेसने 5 हजारांपेक्षा कमी फरकाने 10 जागा गमावल्या
बहुमताचा आकडा गाठण्यासाठी राज्यात आणखी नऊ जागांची गरज असलेल्या काँग्रेसला ५,००० पेक्षा कमी मतांच्या फरकाने १० जागा गमवाव्या लागल्या. त्यापैकी दोन आयएनएलडी आणि आठ जागा भाजपने जिंकल्या. या 10 जागांपैकी सहा जागांवर 3,000 पेक्षा कमी मतांचे अंतर होते.
उचाना कलान (32 मते), डबवली (610 मते), दादरी (1,957 मते), असंध (2,306), होडल (2,595) आणि महेंद्रगड (2,648) या सर्वात कमी नुकसानीच्या जागांपैकी काही जागा आहेत.
शिवाय, भाजपला किमान चार जागांवर 2,000 मतांपेक्षा कमी मतांचा फटका बसला आणि हे सर्व मतदारसंघ काँग्रेसच्या वाट्याला आले. भाजपने लोहारू (७९२), आदमपूर (१,२६८), रोहतक (१,३४१) आणि सधौरा (१,६९९) सर्वात कमी फरकाने गमावले.
एकूण 19 जागा अशा होत्या जिथे विजयाचे अंतर 5,000 मतांपेक्षा कमी होते आणि यापैकी सात जागांवर भाजप दुसऱ्या स्थानावर आहे. 31 जागांवर विजयाचे अंतर 10,000 मतांपेक्षा कमी होते.
सर्वाधिक विजयाच्या फरकाने जागा
पुढे, किमान पाच जागांवर विजयाचे अंतर 50,000 मतांपेक्षा जास्त होते. फिरोजपूर झिरका (98,441 मते), गढ़ी सांपला-किलोई (71,465), गुडगाव (68,045), बादशाहपूर (60,705) आणि पानिपत ग्रामीण (50,212) या जागा सर्वाधिक विजयी फरकाने होत्या.
पहिल्या दोन जागा काँग्रेसच्या वाट्याला होत्या, तर भाजप दुसऱ्या स्थानावर आहे. इतर तीन बादशाहपूर आणि पानिपत ग्रामीणमध्ये भाजपसह काँग्रेस दुसऱ्या क्रमांकावर आहे.
एकूण 19 विधानसभांमध्ये, विजयाचे अंतर 30,000 मतांपेक्षा जास्त होते आणि यापैकी नऊ विधानसभांमध्ये ते 40,000 मतांपेक्षा जास्त होते, असे डेटा दाखवते.
[ad_2]
Source link