बृहन्मुंबई महानगरपालिका (brihanmumbai municipal corporation) वाळकेश्वर येथील बाणगंगा टाकीमध्ये (banganga tank) स्वच्छतेसाठी नवीन रोबोटीक तंत्राची चाचणी घेतली आहे. पुढील आठवड्यापासून “जेलीफिश” (jellyfish Machine) नावाचे आधुनिक रोबोटिक (robotic) उपकरण हे स्वच्छतेसाठी काम करेल.
सध्या, महापालिका (bmc) टाकीतील गाळ काढण्यासाठी मनुष्य बळ आणि जेसीबी मशीन या दोन्हींचा वापर करत आहे.
प्रक्रियेत सुधारणा करण्यासाठी, पालिकेने जेलीफिश मशीन वापरून चाचण्या घेण्याचा निर्णय घेतला आहे. हे रिमोटद्वारे नियंत्रित केले जाते आणि त्याची रेंज 1 किलोमीटर इतकी आहे. पाण्यातून कचरा, तेल आणि फुलांचे निर्माल्य गोळा करण्यासाठी डिझाइन केलेल्या विविध प्रकारच्या जाळ्या वापरून ही मशीन काम करते.
जेलीफिश सात तास सतत काम करण्यास सक्षम असून ही मशीन ऑटो मोडमध्ये कार्य करू शकते. बाणगंगा टाकीमध्ये गेल्या बुधवारी, 25 सप्टेंबर रोजी रोबोटिक उपकरणाची चाचणी घेण्यात आली होती. महापालिके तर्फे त्यांच्या कायमस्वरूपी वापराबाबत निर्णय घेण्यापूर्वी एक अंतिम चाचणी घेतली जाईल.
स्वच्छतेसाठी पितृ पक्षाच्या विधीनंतर चाचणी आवश्यक आहे. पितृ पक्ष हा 16 दिवसांच्या कालावधीत आहे ज्या दरम्यान लोक बाणगंगा कुंडात अन्न अर्पण आणि विसर्जित करून त्यांच्या पूर्वजांचा सन्मान करतात. मात्र, यामुळे पाणी प्रदूषित होऊन मासे मरत असल्याचे स्थानिकांनी सांगितले आहे.
प्रत्युत्तरात, महापालिकेने प्रदूषित पाणी काढून स्वच्छ पाणी टाकणार असल्याचे सांगितले. तसेच सफाई कामगारांना कामावर ठेवून आणि कंटेनर वापरण्यासह विविध उपाययोजना करण्याचा प्रयत्न करत आहे. महानगरपालिकेने लोकांना प्रथम अन्नपदार्थ थेट पाण्यात न टाकता कंटेनरमध्ये बुडवण्यास सांगणारे फलकही लावले आहेत. मात्र, अनेकजण या सूचनांकडे दुर्लक्ष करत आहेत.
बाणगंगा टाकी हे ग्रेड I वारसा स्थळ आहे आणि त्याची देखभाल महाराष्ट्र पुरातत्व विभागाकडून केली जाते. हे 11 व्या शतकातील आहे आणि गौड सारस्वत ब्राह्मण मंदिर ट्रस्टच्या मालकीचे आहे. ह्याचे विशेष वैशिष्ट्य असे की हे अरबी समुद्राजवळ असूनही येथील टाकीत गोडे पाणी आहे.
हेही वाचा