हिजबुल्लाहचा पुढचा प्रमुख कोण ?: लहानपणापासून नसराल्लासोबत असलेल्या सैफिदीनचे नाव आघाडीवर

हिजबुल्लाह प्रमुख हसन नसरल्ला शुक्रवार, 27 सप्टेंबर रोजी इस्रायली हल्ल्यात ठार झाला. इस्रायलने लेबनॉनमधील बेरूत शहरातील हिजबुल्लाहच्या मुख्यालयावर 80 टन वजनाचा बॉम्ब वापरला. या हल्ल्यात नसराल्लाशिवाय हिजबुल्लाहचे अनेक वरिष्ठ अधिकारीही मारले गेले आहेत. यामध्ये हिजबुल्लाहच्या दक्षिण आघाडीचा कमांडर अली कराकीचा समावेश होता.

नसराल्लाच्या हत्येनंतर हिजबुल्लाहचे महासचिव (संघटन प्रमुख) हे पद रिक्त आहे. नसरल्ला 1992 मध्ये संघटनेचा प्रमुख बनला. तो लेबनॉनमधील शिया चळवळीतील प्रमुख चेहऱ्यांपैकी एक होता. तीन दशकांपासून हिजबुल्लाचा सर्वात महत्त्वाचा चेहरा असलेल्या नसरल्लाच्या मृत्यूने संघटनेला मोठा धक्का बसला आहे.

नसराल्ला आणि कारकी यांच्या व्यतिरिक्त, हिजबुल्लाहचा सर्वोच्च लष्करी कमांडर फुआद शुकर (३० जुलै रोजी) आणि एलिट कमांडो युनिटचे संस्थापक इब्राहिम अकील (२० सप्टेंबर रोजी) देखील मारले गेले आहेत.

अशा परिस्थितीत हिजबुल्लाचा पुढचा प्रमुख कोण असेल हा मोठा प्रश्न आहे… हिजबुल्लाच्या बहुतांश प्रमुख नेतृत्त्वाच्या हत्येनंतर या शर्यतीत दोन नावे आघाडीवर आहेत. यातील पहिला हाशेम सैफिदीन आणि दुसरा नईम कासिम.

हाशेम सैफिदीन: हिजबुल्लाह प्रमुखासाठी प्रमुख दावेदार

हिजबुल्लाह प्रमुखाच्या पुढील सरचिटणीसपदाच्या शर्यतीत हाशेम सफीद्दीनचे नाव आघाडीवर आहे. हाशेम सैफिदीन हा हिजबुल्लाहच्या कार्यकारी परिषदेचा सदस्य आणि हसन नसराल्लाचा चुलत भाऊ आहे.

जन्म 1964 मध्ये लेबनॉनच्या डेर कानून अल-नहार शहरात झाला. सैफिद्दीन आणि नसराल्ला या दोघांनी एकत्र धार्मिक शिक्षण घेतले आहे. या दोघांनी इराणमधील कौम आणि इराकमधील नजफ या प्रमुख शिया शिक्षण केंद्रांमध्ये एकत्र शिक्षण घेतले.

नसराल्ला आणि हाशेम सैफिदीन हे दोघेही सुरुवातीच्या काळात हिजबुल्लामध्ये सामील झाले. 1990 च्या दशकात इस्लामिक अभ्यासादरम्यान दोघांनाही इराणमधून परत बोलावण्यात आले होते. 1992 मध्ये नसराल्ला हेजबुल्लाहचा महासचिव बनला.

नसराल्लाह हिजबुल्लाचा प्रमुख बनल्यानंतर अवघ्या दोन वर्षांनी, हाशेम सैफिदीनला संघटनेच्या कार्यकारी परिषदेचे प्रमुख बनवले गेले.

गेल्या तीन दशकांपासून सैफिद्दीन हिजबुल्लाला निधी आणि संघटनेचे शिक्षण यासारख्या बाबी पाहत आहेत. तर नसरल्ला हा संघटनेच्या धोरणात्मक बाबी पाहत असत. यामुळे पुढील प्रमुख होण्याच्या शर्यतीत तो पुढे असल्याचे दिसत आहे.

शिवाय, सैफिद्दीन एक प्रमुख शिया कुटुंबातून आला आहे. त्याच्या कुटुंबातील अनेक सदस्य शिया धर्माचे विद्वान आणि लेबनीज संसदेचे सदस्य आहेत. हाशेम सैफिदीनचा भाऊ अब्दुल्ला इराणमध्ये हिजबुल्लाचा प्रतिनिधी म्हणून काम करतो. हाशेम सैफिदीनचेही इराणशी जवळचे संबंध आहेत.

सैफिदिनचा मुलगा रेधाचा विवाह इराणचे माजी लष्करी जनरल कासिम सुलेमानी यांच्या मुलीशी झाला आहे. कासिम सुलेमानी 2020 मध्ये अमेरिकन हल्ल्यात ठार झाले.

अमेरिका आणि सौदी अरेबियाने हाशेम सैफिदीनला दहशतवादी घोषित केले आहे.

हिजबुल्लाचा नंबर 2 कासिमही शर्यतीत हिजबुल्लाचा उपमहासचिव नईम कासिम (71) हाही संघटनेचा प्रमुख होण्याच्या शर्यतीत आहेत. कासिम हा शिया चळवळीचा नंबर 2 आणि लेबनॉनमधील हिजबुल्लाह असल्याचेही म्हटले जाते. कासिमचा जन्म 1953 मध्ये दक्षिण लेबनॉनमधील नाबतीयेहच्या कफर किला गावात झाला.

1970 च्या दशकात, कासिम इमाम मुसा अल-सद्रसह लेबनॉनमधील शिया अमल चळवळीचा भाग बनला. नंतर 1980 च्या दशकाच्या सुरुवातीस ते हिजबुल्लाह चळवळीत सामील झाला आणि संघटनेच्या संस्थापक सदस्यांपैकी एक होता.

कासिम अनेक दशकांपासून बेरूतमध्ये धार्मिक शिक्षण देत आहे. कासिम 1991 मध्ये हिजबुल्लाहचा उपमहासचिव झाला. तो हिजबुल्लाहच्या सुरा कौन्सिलचा सदस्यही आहे.

कासिम हा हिजबुल्लाच्या प्रमुख धार्मिक विद्वानांपैकी एक आहे.