कॅनडा म्हणाला- भारत लॉरेन्स गँगकडून टार्गेट किलिंग करतोय: खलिस्तानी निशाण्यावर; भारताचे उत्तर – तेच जुने ट्रुडो, त्याच जुन्या गोष्टी अन् तीच जुनी कारणे

भारत आणि कॅनडा यांच्यात 3 दिवसात काय घडले?

13 ऑक्टोबर : कॅनडाने भारताला पत्र पाठवले. त्यात म्हटले आहे की, भारतीय उच्चायुक्त संजय कुमार वर्मा आणि इतर मुत्सद्दी एका प्रकरणात संशयित आहेत. कॅनडाने या प्रकरणाचा तपशील दिलेला नाही, मात्र त्यांचा संबंध निज्जर प्रकरणाशी जोडला गेला आहे.

14 ऑक्टोबर: भारताने आपल्या मुत्सद्दींचे संशयास्पद वर्णन केल्याचा निषेध केला आणि कॅनडाच्या राजदूताला बोलावले. काही तासांनंतर भारताने संजय कुमार वर्मा आणि इतर मुत्सद्दींना परत बोलावले. रात्री उशिरा बातमी आली की कॅनडाने भारतातील आपल्या 6 राजदूतांना परतण्याचे आदेश दिले आहेत.

15 ऑक्टोबर : कॅनडाच्या पंतप्रधानांनी निज्जरच्या हत्येत भारतीय एजंटांचा थेट सहभाग असल्याचा आरोप केला.

दावा- अमित शहांच्या सांगण्यावरून खलिस्तानींवर हल्ला झाला भारतासोबतचे संबंध बिघडल्यानंतर ट्रुडो यांनी पुन्हा एकदा अमेरिका आणि ब्रिटनशी संपर्क साधला आहे. ट्रुडो यांनी ब्रिटनचे पंतप्रधान केयर स्टारर यांच्याशीही बोलले आहे. ट्रूडो म्हणाले, “आम्ही दोघांनी आमच्या नागरिकांचे संरक्षण आणि कायद्याचे राज्य राखण्याच्या मुद्द्यांवर चर्चा केली.”

याशिवाय ट्रूडो यांनी अमेरिका आणि फाइव्ह आय देशांच्या नेत्यांशी बोलण्याची माहिती दिली आहे. फाईव्ह आयमध्ये अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया, ब्रिटन, कॅनडा आणि न्यूझीलंड यांचा समावेश होतो. ट्रूडो म्हणाले की, आम्ही भारताबाबतचा अहवाल सर्व देशांशी शेअर केला आहे.

दरम्यान, अमेरिकन मीडिया हाऊस वॉशिंग्टन पोस्टने दावा केला आहे की, गृहमंत्री अमित शहा आणि रॉ एजन्सीने मिळून कॅनडामध्ये गुप्तचर माहिती गोळा करण्यासाठी आणि खलिस्तानी दहशतवाद्यांवर हल्ला करण्याची परवानगी दिली होती.

वॉशिंग्टन पोस्टने कॅनडाच्या एका अधिकाऱ्याच्या हवाल्याने म्हटले आहे की, भारतीय मुत्सद्दी कॅनडाला जाण्याच्या परवानगीच्या बदल्यात गुप्तचर माहिती देण्यासाठी अनेक लोकांवर दबाव आणत होते.

या कामाचे नेतृत्व कॅनडातील भारताचे उच्चायुक्त संजय वर्मा यांनी केले. वृत्तानुसार, 12 ऑक्टोबर रोजी कॅनडाच्या NSA ने भारताचे राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोवाल यांना एका बैठकीत याबाबत माहिती दिली होती.

कॅनडाच्या पोलिसांनी सांगितले की, भारतीय एजंटांनी बरीच माहिती गोळा केली कॅनडाचे पोलिस आयुक्त माईक दुहेमे यांनीही पत्रकार परिषद घेतली. ते म्हणाले की, कॅनडातील भारतीय मुत्सद्दी आणि अधिकाऱ्यांनी आपल्या पदाचा गैरवापर करून भारत सरकारसाठी गुप्तपणे माहिती गोळा केली आहे. यासाठी भारतीय अधिकाऱ्यांनी एजंटांचा वापर केला. यापैकी काही एजंटांना धमकावण्यात आले आणि भारत सरकारसोबत काम करण्यासाठी दबाव टाकण्यात आला.

त्यांनी सांगितले की भारताने गोळा केलेल्या माहितीचा उपयोग दक्षिण आशियाई लोकांना लक्ष्य करण्यासाठी केला जातो. याचे पुरावे आम्ही भारत सरकारच्या अधिकाऱ्यांना दिले होते आणि त्यांना हिंसाचार थांबवून सहकार्य करण्याचे आवाहन केले होते.

कॅनडाच्या पोलिसांनी 14 ऑक्टोबरला पत्रकार परिषदही घेतली.

खलिस्तानी दहशतवादी निज्जर हे दोन्ही देशांमधील तणावाचे कारण होते, गेल्या वर्षी त्यांची हत्या करण्यात आली होती. 18 जून 2023 रोजी संध्याकाळी कॅनडातील सरे शहरातील गुरुद्वारातून बाहेर पडताना निज्जर यांची गोळ्या झाडून हत्या करण्यात आली. गेल्या वर्षी 18 सप्टेंबर रोजी कॅनडाचे पंतप्रधान ट्रुडो यांनी भारत सरकारवर निज्जर यांच्या हत्येमध्ये सहभाग असल्याचा आरोप केला होता, जो भारताने फेटाळला होता.

यानंतर 3 मे रोजी निज्जर यांच्या हत्येतील तीन आरोपींना अटक करण्यात आली. तिन्ही आरोपी भारतीय आहेत. कॅनडाच्या पोलिसांनी सांगितले की, पोलिस अनेक महिन्यांपासून त्यांच्यावर लक्ष ठेवून होते. निज्जरला मारण्याचे काम भारताने त्यांच्यावर सोपवले होते, असे त्यांचे मत आहे. तेव्हा भारताने हा कॅनडाचा अंतर्गत मामला असल्याचे म्हटले होते.

18 जून 2023 रोजी हरदीप सिंह निज्जर यांची हत्या करण्यात आली होती. सप्टेंबरमध्ये कॅनडाच्या पंतप्रधानांनी या हत्येचा आरोप भारतावर केला होता.

ट्रूडो यांच्यासाठी निज्जरचा मुद्दा महत्त्वाचा का आहे? कॅनडामध्ये ऑक्टोबर 2025 मध्ये संसदीय निवडणुका होणार आहेत. खलिस्तान समर्थक ही कॅनडाचे पंतप्रधान जस्टिन ट्रुडो यांच्या पक्षाची मोठी व्होट बँक मानली जाते. मात्र, गेल्या महिन्यातच खलिस्तान समर्थक जगमीत सिंग यांच्या एनडीपी पक्षाने आपला पाठिंबा काढून घेतला, जो ट्रूडो सरकारचा भाग होता.

युती तुटल्यामुळे ट्रुडो सरकार अल्पमतात आले. मात्र, 1 ऑक्टोबर रोजी झालेल्या बहुमत चाचणीत ट्रुडो यांच्या लिबरल पक्षाला दुसऱ्या पक्षाचा पाठिंबा मिळाला. यामुळे ट्रुडो यांनी फ्लोअर टेस्ट पास केली.

2021 च्या जनगणनेनुसार, कॅनडाची एकूण लोकसंख्या 3.89 कोटी आहे. त्यापैकी 18 लाख भारतीय आहेत. हे कॅनडाच्या एकूण लोकसंख्येच्या 5% आहेत. यापैकी 7 लाखांहून अधिक शीख आहेत, जे एकूण लोकसंख्येच्या 2% आहेत.