पतंजलीच्या यशात आचार्य बाळकृष्ण यांचे नेतृत्व इतके मोठे का?

Patanjali Ayurved:  आचार्य बालकृष्ण यांचे नेतृत्व हे पतंजलीच्या प्रचंड यशाचे एक प्रमुख कारण आहे. त्यांच्यामुळेच पतंजली आज भारतातील सर्वात मोठ्या आणि प्रभावी आरोग्य ब्रँडपैकी एक आहे. स्वामी रामदेव पतंजलीचा चेहरा बनले आणि लोकांशी जोडले आणि दृष्टीकोन दिला. त्याचवेळी आचार्य बाळकृष्ण यांनी त्यांच्या ज्ञानाने, कठोर परिश्रमाने आणि समजुतीने कंपनीचा मजबूत पाया उभारण्यात मोठी भूमिका बजावली आहे.

आचार्य बाळकृष्ण यांचे नेतृत्व

जर आचार्य बाळकृष्ण यांना पतंजलीच्या यशामागील ‘मेंदू’ म्हटले जात असेल, तर हे विधान त्यांना शोभते. ते केवळ कंपनीचे सीईओ नाहीत तर त्यांचे कठोर परिश्रम, दूरदृष्टी आणि आयुर्वेदाबद्दलची आवड यामुळे पतंजली भारतातील सर्वात मोठ्या वेलनेस कंपन्यांपैकी एक बनली आहे. त्यांचे नेतृत्व केवळ व्यवसाय चालवण्यापुरते मर्यादित नाही, तर ते एक असे ध्येय आहे ज्यामध्ये आरोग्य, स्वावलंबन आणि आपल्या भारतीय परंपरा जिवंत ठेवणे समाविष्ट आहे.

आयुर्वेदाच्या उत्कृष्ट ज्ञानावर आणि गुणवत्तेवर लक्ष केंद्रित

पतंजलीच्या यशात आचार्य बाळकृष्ण यांचे सर्वात मोठे बलस्थान म्हणजे त्यांना आयुर्वेदाची खूप खोल समज आहे. उत्पादने बनवताना त्यांनी नेहमीच देशी औषधी वनस्पती आणि नैसर्गिक गोष्टींना प्राधान्य दिले आहे. म्हणूनच लोक कोणत्याही पतंजली उत्पादनावर विश्वास ठेवतात, मग ते टूथपेस्ट असो, हर्बल टी असो किंवा सौंदर्य उत्पादन असो. जर एखादे उत्पादन खरोखर चांगले असेल तर ते विकण्यासाठी जास्त काही सांगण्याची गरज नाही असे त्यांचे मत आहे आणि त्यांनी पतंजलीमध्ये ही विचारसरणी स्वीकारली आहे.

ग्राहकांची गरज ओळखून उत्पादन बनवणे

इतर कंपन्या नवीन उत्पादन लाँच करण्यापूर्वी महिने संशोधन करतात, परंतु आचार्य बाळकृष्ण यांनी ही परंपरा मोडली आणि इतरांपेक्षा काहीतरी वेगळे केले. त्यांनी ग्राहकांच्या गरजांवर थेट लक्ष केंद्रित करून उत्पादने तयार केली. आवळा रस किंवा गिलॉय गोळ्यांसारख्या उत्पादनांची कल्पना आवडली. भारतीय घरांमध्ये या गोष्टी आधीच वापरल्या जात असल्याने त्यांच्या मनात ही कल्पना आली. यामुळे पतंजलीला बाजारात लवकर स्थान मिळवण्यास मदत झाली.

स्वदेशी आणि स्वावलंबनाचे स्वप्न

पतंजली ही केवळ एक कंपनी नाही, तर ‘स्वावलंबित भारताचे’ स्वप्न साकार करण्याचे एक साधन आहे. आचार्य बाळकृष्ण यांनी शेतकऱ्यांकडून थेट औषधी वनस्पती खरेदी करण्याची सुविधा दिली, ज्यामुळे हजारो शेतकऱ्यांना रोजगार मिळाला आणि त्यांचे उत्पन्न वाढले. शिवाय, पतंजलीच्या 5000 हून अधिक स्वदेशी उत्पादनांनी भारतीय बाजारपेठेत परदेशी कंपन्यांना कडक स्पर्धा दिली.

याशिवाय आचार्य बालकृष्ण यांनी पतंजलीच्या माध्यमातून गावांना आर्थिकदृष्ट्या सुधारण्याकडे खूप लक्ष दिले आहे. कंपनीने ग्रामीण भागात उत्पादन युनिट्स स्थापन केल्या. ज्यामुळे स्थानिक लोकांना रोजगार मिळाला आणि त्यांची कौशल्ये विकसित झाली. अशाप्रकारे, पतंजलीचे यश केवळ नफा मिळवण्यापुरते मर्यादित नाही तर त्याचा फायदा समाजातील प्रत्येक घटकाला होईल.

नवीन तंत्रज्ञान आणि सेंद्रिय शेतीमध्ये गुंतवणूक

आचार्य बालकृष्ण यांनी पतंजली ऑरगॅनिक रिसर्च इन्स्टिट्यूटची स्थापना करून सेंद्रिय शेतीला प्रोत्साहन दिले आहे. येथे जैव-खते आणि जैव-कीटकनाशके बनवली जातात. ज्यामुळे पर्यावरणाला हानी न पोहोचवता पीक उत्पादन वाढते. याचा फायदा शेतकऱ्यांना तर झालाच, पण पतंजली उत्पादनांचा दर्जाही सुधारला. कारण त्यांना शुद्ध कच्चा माल मिळू लागला.