त्रिकूट त्रास: हरियाणात विजय मिळवला तरी काँग्रेस काट्यांचा मुकुट का परिधान करेल

एक्झिट पोलने हरियाणात पक्षाला क्लीन स्वीपचा अंदाज वर्तवल्यापासून काँग्रेस जल्लोषाच्या मूडमध्ये आहे. तथापि, ग्रँड ओल्ड पार्टीने सरकार स्थापन केले तरीही, त्याला सामोरे जावे लागतील असे अनेक त्रासदायक मुद्दे आहेत जे त्याच्या पालातून वारे घेऊ शकतात.

काँग्रेसच्या सूत्रांनी न्यूज18 ला सांगितले की, पक्षाचा विजय झाल्यास भूपिंदर हुडा मुख्यमंत्री होणार हे जवळपास निश्चित झाले आहे. हुड्डा यांची ही शेवटची निवडणूक असून अनुभवाशिवाय त्यांना बहुतांश आमदारांचाही पाठिंबा आहे. शिवाय, काँग्रेस मोठ्या मताधिक्याने जिंकली, तरी हरियाणातील ‘आया राम, गया राम’ संस्कृती पाहता काहीही होऊ शकते, अशी भीती त्यांना वाटते. हुड्डा हा पक्ष आणि सरकारला एकत्र ठेवणारा माणूस असू शकतो असे ग्रँड ओल्ड पार्टीचे मत आहे.

पण मग कुमारी सेलजा घटकाकडे दुर्लक्ष कसे होईल? राज्यात सुमारे 20 टक्के दलित आहेत, याचा अर्थ सेलजाकडे दुर्लक्ष करता येणार नाही. खरं तर, तिने एका मुलाखतीत असे म्हटले: “माझ्याकडे दुर्लक्ष केले जाऊ शकत नाही. मला फरक पडतो.” सेलजा गांधीजींच्या विशेषत: सोनिया गांधींच्या जवळच्या आहेत. त्या हरियाणातील आक्रमक दलित नेत्या आणि कट्टर निष्ठावंत आहेत.

तिचे समर्थक News18 ला सांगतात: “लक्षात ठेवा, ती हुड्डा सारख्या G-23 (संघटनात्मक फेरबदलाची मागणी करणाऱ्या 23 काँग्रेस नेत्यांचा गट) कधीच भाग नव्हती. तिच्याकडे कधीच नसलेल्या सर्वोच्च नेतृत्वाला त्याने हात फिरवले. कोणावर जास्त विश्वास ठेवावा?”

तथापि, राज्यातील राजकीय निरीक्षकांचे म्हणणे आहे की संकटाच्या परिस्थितीत सेलजा कदाचित आमदारांना आकर्षित करू शकणार नाहीत किंवा राज्यातील इतर पक्षांपर्यंत पोहोचू शकणार नाहीत.

त्यानंतर अशोक तंवर आहेत. त्यांच्या काँग्रेसमध्ये प्रवेश करण्याची कोणतीही पूर्वअट नव्हती, असे पक्षातील सूत्रांचे म्हणणे असले तरी, त्यांनीही मागितले असते आणि त्यांचे पाउंड मांस मिळाले असावे, असा कोणाचाही अंदाज आहे. ते सेलजाला कुठे सोडते? सेलजा नाराज असताना तन्वर यांना पक्षात घेऊन त्यांच्यासोबत इतर दलित नेतेही असल्याचा संदेश त्यांच्या समर्थकांना देत आहे. हे शक्य आहे की उपमुख्यमंत्री नसल्यास, सेलजा तिच्या अनेक लोकांना मंत्रिमंडळात घेईल.

आणि अर्थातच, रणदीप सुरजेवाला, एकेकाळी गांधींचा निळ्या डोळ्यांचा मुलगा. सुरजेवाला यांनी फक्त त्यांचा मुलगा आदित्यसाठी प्रचार केला आहे आणि त्यांना त्यांच्यासाठी मंत्रीपद हवे असण्याची दाट शक्यता आहे. अखेर राहुल गांधींनी सांगितल्यावर त्यांनी जिंदमधून निवडणूक लढवण्यास होकार दिला होता.

जर काँग्रेस जिंकली, तर हा एक विजय आहे जो असंतोषाने मिटवला जाऊ शकतो. अखेर कर्नाटकात विजयानंतर डीके शिवकुमार यांनी स्वत:चा वेळ काढून उपमुख्यमंत्री होण्याचे मान्य केले. राजस्थानमध्येही अशोक गेहलोत विरुद्ध सचिन पायलट ही स्पर्धा गाजली आहे.

तूर्तास, 8 ऑक्टोबर रोजी निकालाच्या दिवसासाठी पक्ष आपली बोटे पार करत असल्याचे दिसते.