कसोटीत अपयशी ठरलेल्या रोहितसाठी वर्ल्ड कप शेवटचे टार्गेट: न्यूझीलंड-ऑस्ट्रेलियाविरुद्ध पराभवानंतर लाल चेंडूतून निवृत्ती; चढ-उतारांनी भरलेली कारकीर्द

२०१३ मध्ये, आंतरराष्ट्रीय पदार्पणाच्या ६ वर्षांनंतर, रोहितला अखेर पुन्हा कसोटी संघात स्थान मिळाले. यावेळी क्रिकेटचा देव सचिन तेंडुलकरच्या कारकिर्दीच्या शेवटच्या मालिकेत ही संधी आली. रोहितने ६ नोव्हेंबर २०१३ रोजी वेस्ट इंडिजविरुद्ध पदार्पण केले. कोलकात्यातील ईडन गार्डन्समध्ये त्याला सहाव्या क्रमांकावर फलंदाजी करण्याची संधी मिळाली.

रोहित शर्माने त्याच्या पहिल्याच कसोटीत भारताला कठीण परिस्थितीतून बाहेर काढले आणि शतक झळकावले. त्याने रविचंद्रन अश्विनसोबत ७ व्या विकेटसाठी २८० धावांची भागीदारीही केली. रोहित आणि अश्विनच्या शतकांच्या जोरावर भारताने ४५३ धावा केल्या आणि डावाच्या फरकाने सामना जिंकला. रोहित सामनावीर ठरला.

त्यानंतर मालिकेतील दुसऱ्या कसोटीत रोहितने सहाव्या क्रमांकावर फलंदाजी करताना शतक झळकावले. यावेळी तो १११ धावा करून नाबाद राहिला आणि संघाला ४९५ धावांपर्यंत पोहोचवले. भारताने पुन्हा एकदा डावाच्या फरकाने विजय मिळवला आणि २-० अशा मालिका विजयासह सचिनला निरोप दिला. रोहितला मालिकावीर म्हणून घोषित करण्यात आले.

सचिन तेंडुलकरच्या शेवटच्या आंतरराष्ट्रीय मालिकेत रोहित शर्मा मालिकावीर ठरला.

५ वर्षे मधल्या फळीत अडकला

कसोटी पदार्पणानंतर ५ वर्षे रोहितला फक्त मधल्या फळीत खेळण्याची संधी मिळाली. त्याने २५ सामने खेळले, ५ व्या आणि ६ व्या क्रमांकावर फलंदाजी केली. त्याने ३ व्या आणि ४ व्या क्रमांकावर ५ सामने खेळले. यामध्ये त्याने ४० च्या सरासरीने ३ शतके झळकावली आणि १५८५ धावा केल्या. तो अनेक वेळा प्लेइंग ११ मध्ये आत-बाहेर जात होता आणि संघात कायमस्वरूपी स्थान मिळवू शकला नाही. रोहितच्या पदार्पणानंतर, भारताने २०१८ पर्यंत ६० कसोटी सामने खेळले, परंतु त्याला फक्त २७ कसोटी सामन्यांमध्ये संधी मिळाली.

मुरली विजयमुळे मिळाली नवी संधी

२०१८ पर्यंत मधल्या फळीत फलंदाजी करणाऱ्या रोहितने एकदिवसीय आणि टी-२० स्वरूपात सलामीच्या स्थानावर स्वतःला सिद्ध केले होते. त्याने ५० षटकांत ३ द्विशतके केली पण कसोटीत त्याला यश मिळाले नाही. २०१९ मध्ये, नियमित सलामीवीर मुरली विजयला खराब फॉर्ममुळे संघातून वगळण्यात आले. ऑक्टोबर २०१९ मध्ये, रोहितने दक्षिण आफ्रिकेविरुद्धच्या घरच्या मालिकेत पहिल्यांदाच कसोटीत सलामी दिली.

रोहितला आधीच डावाची सुरुवात करायला आवडायचे आणि त्याने पहिल्याच कसोटीच्या दोन्ही डावात शतके झळकावली आणि आपल्या संघाला विजय मिळवून दिला. त्यानंतर तिसऱ्या कसोटीत रोहितने त्याच्या कसोटी कारकिर्दीतील पहिले द्विशतक झळकावले. ३ कसोटी सामन्यात ५२९ धावा केल्याबद्दल त्याला मालिकावीराचा पुरस्कार मिळाला.

२०२१ मध्ये प्लेइंग-११ चा कायमचा भाग

दक्षिण आफ्रिका मालिकेतील दमदार कामगिरीनंतर, रोहितला अधिक संधी मिळू लागल्या परंतु पुढील १२ कसोटी सामन्यांमध्ये तो फक्त एकच शतक करू शकला. त्याची सर्व शतके भारतात आली, त्यानंतर २०२१ मध्ये संघ इंग्लंड दौऱ्यावर गेला. येथे, रोहितने मालिकेतील चौथ्या कसोटीत परदेशातही स्वतःला सिद्ध केले.

रोहितने केएल राहुलसोबत अतिशय हुशार खेळी केली आणि २५६ चेंडूत १२७ धावा केल्या. त्याच्या खेळीमुळे भारताने दुसऱ्या डावात ४६६ धावा केल्या, ज्यामुळे संघाला सामना जिंकण्यास आणि मालिकेत २-१ अशी आघाडी घेण्यास मदत झाली. इंग्लंडमध्ये स्वतःला सिद्ध केल्यानंतर, रोहित कसोटी संघाचा कायमचा सदस्य बनला.

२०२२ मध्ये कर्णधारपदाची जबाबदारी मिळाली

रोहित संघाचा कायमस्वरूपी सदस्य होऊन एक वर्षही झाले नव्हते की भारताचा सर्वात यशस्वी कसोटी कर्णधार विराट कोहलीने कर्णधारपद सोडले. रोहित एकदिवसीय आणि टी-२० मध्ये कायमस्वरूपी कर्णधार बनला होता, कोहलीच्या निर्णयानंतर त्याला कसोटी संघाचीही कमान देण्यात आली. त्याच्या नेतृत्वाखाली, संघाने पहिल्याच मालिकेत श्रीलंकेला २-० ने हरवले.

सर्वात मोठे यश इंग्लंडविरुद्ध मिळाले

कर्णधार असताना, रोहितने २४ कसोटी सामन्यांमध्ये ४ शतके झळकावली, परंतु त्यापैकी ३ शतके भारतात आली. तो वेस्ट इंडिजमध्ये परदेशात त्याचे एकमेव शतक झळकावू शकला. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भारताने २०२३ मध्ये घरच्या मैदानावर ऑस्ट्रेलियाचा २-१ असा पराभव केला आणि जागतिक कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेच्या अंतिम फेरीत स्थान मिळवले. तथापि, ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या विजेतेपदाच्या सामन्यात संघाला पराभवाचा सामना करावा लागला.

त्यानंतर भारताने वेस्ट इंडिजमध्ये मालिका १-० अशी जिंकली आणि दक्षिण आफ्रिकेत मालिका १-१ अशी बरोबरीत आणली. दोन्ही मालिका २-२ कसोटी सामन्यांच्या होत्या. रोहितच्या नेतृत्वाखालील सर्वात मोठे यश इंग्लंडविरुद्धच्या घरच्या मालिकेत मिळाले. जेव्हा भारताने ५ कसोटी सामन्यांच्या मालिकेतील पहिला सामना गमावला, पण पुनरागमन केले आणि मालिका ४-१ अशी जिंकली.

कसोटी कर्णधार म्हणून रोहितचे सर्वात मोठे यश म्हणजे कसोटी मालिकेत इंग्लंडला ४-१ ने हरवणे.

घरच्या मैदानावर क्लीन स्वीप, खराब फॉर्मची सुरुवात

२०२५ च्या जागतिक कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेच्या अंतिम फेरीत पोहोचण्याच्या शर्यतीत टीम इंडिया पुढे होती. २०२४ मध्ये भारताला बांगलादेश आणि न्यूझीलंडविरुद्ध घरच्या मैदानावर ५ पैकी ४ कसोटी जिंकायच्या होत्या. संघाने २ कसोटी सामन्यात बांगलादेशला सहज पराभूत केले, परंतु रोहितला ४ डावांमध्ये फक्त ४२ धावा करता आल्या.

रोहितचा फलंदाजीतील खराब फॉर्म बांगलादेश मालिकेपासून सुरू झाला, परंतु एक संघ म्हणून, सर्वात मोठा आणि सर्वात अपमानजनक पराभव न्यूझीलंडविरुद्ध झाला. किवी संघाने भारताला १ मध्ये नाही, २ मध्ये नाही, तर तिन्ही कसोटी सामन्यांमध्ये हरवले आणि मालिका ३-० ने क्लीन स्वीप केली. रोहितला यामध्ये १५.१६ च्या सरासरीने फक्त ९१ धावा करता आल्या.

• या मालिकेत, न्यूझीलंडने ३६ वर्षांनंतर भारतात कसोटी जिंकली, संघाने पहिल्यांदाच भारतात मालिका विजयाची चव चाखली.
• किवी संघाने भारताची घरच्या मैदानावर १८ मालिका विजयाची मालिकाही मोडीत काढली. संघाला शेवटचा २०१२ मध्ये इंग्लंडकडून पराभव पत्करावा लागला होता.
• भारताला २५ वर्षांनंतर घरच्या मैदानावर क्लीन स्वीपचा सामना करावा लागला. २००० मध्ये दक्षिण आफ्रिकेने २-० असा विजय मिळवला.
• कसोटी इतिहासात पहिल्यांदाच, टीम इंडियाला घरच्या मैदानावर ३ किंवा त्याहून अधिक कसोटी सामन्यांच्या मालिकेत व्हाईट वॉशचा सामना करावा लागला.

न्यूझीलंड हा इतिहासातील पहिला संघ बनला ज्याने भारतात ३-कसोटींची मालिका ३-० अशी जिंकली.

ऑस्ट्रेलियानेही १० वर्षांनी पराभूत केले

न्यूझीलंडकडून पराभव झाल्यानंतरही भारताला WTC फायनलमध्ये पोहोचण्याची संधी होती. ऑस्ट्रेलियामध्ये संघाला ५ पैकी ३ कसोटी जिंकाव्या लागल्या, जिथे भारत २०१५ पासून हरला नव्हता. रोहित वैयक्तिक कारणांमुळे पहिली कसोटी खेळू शकला नाही, जसप्रीत बुमराहने संघाचे नेतृत्व केले आणि संघाला विजय मिळवून दिला.

रोहित दुसऱ्या कसोटीसाठी परतला, पण संघ हरला आणि मालिका १-१ अशी बरोबरीत सुटली. तिसरी कसोटी पावसामुळे अनिर्णित राहिली, पण चौथी कसोटी भारताला गमवावी लागली. सलग तिसऱ्या मालिकेत रोहित फलंदाजीत अपयशी ठरत होता. ३ कसोटी सामन्यांच्या ५ डावात तो फक्त ३१ धावा करू शकला आणि त्याच्या नेतृत्वाखाली संघ मालिकेतही मागे पडला.

सिडनी कसोटी खेळला नाही, संघ WTC मधून बाहेर

मालिका वाचवण्यासाठी भारताला सिडनीमध्ये ऑस्ट्रेलियाविरुद्धचा पाचवा कसोटी सामना जिंकावा लागला. खराब फॉर्ममुळे रोहितने पाचवी कसोटी न खेळण्याचा निर्णय घेतला, परंतु निकालात कोणताही बदल झाला नाही. टीम इंडिया ६ विकेट्सने हरली आणि मालिका ३-१ ने गमावली. पहिल्यांदाच टीम इंडियाला WTC फायनलमध्ये प्रवेश करता आला नाही आणि इथेच रोहितची कसोटी कारकीर्द संपली.

कर्णधारपदावरून काढून टाकण्याच्या अटकळात निवृत्ती

७ मे २०२५ रोजी आयपीएल दरम्यान, मीडिया रिपोर्ट्समध्ये दावा करण्यात आला होता की टीम इंडियाची निवड समिती रोहितला कसोटी कर्णधारपदावरून काढून टाकणार आहे. ही बातमी संध्याकाळी ६.३० वाजता आली आणि ७.३० वाजता रोहितने त्याच्या सोशल मीडिया हँडलवरून कसोटीतून निवृत्तीची घोषणा केली. रोहितने चाहत्यांच्या पाठिंब्याबद्दल आभार मानले आणि म्हणाला की कसोटी स्वरूपात देशासाठी खेळणे हा त्याच्यासाठी अभिमानाचा क्षण होता. तो एकदिवसीय क्रिकेट खेळत राहील.

रोहित शर्माने त्याच्या इंस्टाग्राम हँडलवरून एक स्टोरी शेअर करून कसोटीतून निवृत्ती घेतली.

भारतीयाकडून दुसऱ्या क्रमांकाचे सर्वाधिक षटकार

११ वर्षांच्या कारकिर्दीत, रोहितने भारतासाठी ६७ कसोटी सामने खेळले आणि १२ शतकांसह ४३०१ धावा केल्या. रोहितने ८८ षटकार मारले. जर त्याने आणखी ३ षटकार मारले असते तर तो कसोटीत सर्वाधिक षटकार मारणारा भारतीय खेळाडू बनला असता. वीरेंद्र सेहवागने त्याच्यापेक्षा जास्त ९० कसोटी षटकार मारले आहेत.

विश्वचषक जिंकल्यानंतर टी-२० मधून निवृत्ती

रोहित शर्माने २०२४ मध्येच टी-२० फॉरमॅटला अलविदा म्हटले आहे. २९ जून रोजी त्यांच्या नेतृत्वाखाली टीम इंडियाने विश्वचषक फायनलमध्ये दक्षिण आफ्रिकेचा पराभव केला. या जेतेपदामुळे भारताचा १७ वर्षांचा आयसीसी जेतेपदाचा दुष्काळ संपला. विश्वचषक जिंकल्यानंतर, रोहितने विराट कोहली आणि रवींद्र जडेजासह सर्वात लहान फॉरमॅटला निरोप दिला.

पुढील एकदिवसीय विश्वचषक खेळू शकतो

रोहितच्या नेतृत्वाखाली भारताने यावर्षी चॅम्पियन्स ट्रॉफी जिंकली. आता या फॉरमॅटमध्ये संघाचे सर्वात मोठे लक्ष्य २०२७ चा एकदिवसीय विश्वचषक आहे. रोहितच्या नेतृत्वाखाली भारत २०२३ च्या विश्वचषकाच्या अंतिम फेरीत पोहोचला पण ऑस्ट्रेलियाकडून पराभव पत्करावा लागला. आता त्याच्यासमोर सर्वात मोठे लक्ष्य विश्वचषक आहे.

रोहितने ५६ एकदिवसीय सामन्यांमध्ये भारताचे नेतृत्व केले आहे, त्यापैकी ७५% सामन्यांमध्ये त्याने संघाला विजय मिळवून दिला आहे. ५० पेक्षा जास्त एकदिवसीय सामन्यांमध्ये भारताचे नेतृत्व करणाऱ्या खेळाडूंमध्ये हा सर्वोत्तम विजय टक्केवारी आहे. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भारताने गेल्या ३ आयसीसी स्पर्धांमध्ये फक्त १ सामना गमावला आहे. तथापि, हा पराभव विश्वचषक अंतिम सामन्यात झाला.

रोहित शर्माच्या नेतृत्वाखाली भारताने २ आयसीसी व्हाईट बॉल स्पर्धा जिंकल्या आहेत. जर त्याने एकदिवसीय विश्वचषक जिंकला तर तो एमएस धोनीनंतर तीन वेगवेगळ्या आयसीसी ट्रॉफी जिंकणारा दुसरा कर्णधार बनेल.